Stefan Kapłaniak, znany również pod pseudonimem Cenek, był wybitnym polskim kajakarzem, którego życie i osiągnięcia zasługują na szczególne upamiętnienie. Urodził się 10 kwietnia 1933 roku w malowniczej Szczawnicy, a swoje ostatnie dni spędził w Chicago, gdzie zmarł 8 sierpnia 2021 roku.
Kapłaniak odniósł wiele sukcesów sportowych, w tym tytuł medalisty olimpijskiego, który zdobył podczas igrzysk olimpijskich w Rzymie. Jego osiągnięcia nie ograniczały się jedynie do olimpijskiego podium, ponieważ w 1958 roku dwukrotnie wywalczył tytuł mistrza świata, co jeszcze bardziej podkreśla jego wyjątkowy talent oraz determinację w uprawianiu sportów wodnych.
Kariera sportowa
Stefan Kapłaniak był wyróżniającym się sportowcem, który swoją karierę rozpoczął w klubie Sokół Krościenko, gdzie występował w latach 1949–1953. Później, przez kolejne lata, reprezentował CWKS Bydgoszcz (1954–1957), YK Nowa Huta (1958), KS Pieniny Szczawnica (1959–1961) oraz Spójnię Warszawa. Uczył się pod okiem dr. Artura Wernera, a następnie trenował pod okiem Stanisława Zantary podczas działalności w kadrze.
Mistrzostwa świata
Najważniejszym osiągnięciem Kapłaniaka było indywidualne mistrzostwo świata w konkurencji K-1 na dystansie 500 m oraz zdobycie tytułu mistrza świata w kategorii K-2 na tym samym dystansie, którego dokonali wspólnie z Władysławem Zielińskim. Dodatkowo, jego umiejętności pozwoliły mu na pięciokrotne dotarcie do finałów mistrzostw świata, osiągając następujące wyniki:
- 1958 Praga: 4 m. (K-1 4 × 500 m), 4 m. (K-2 1000 m),
- 1963 Jajce: 4 m. (K-2 500 m), 5 m. (K-1 4 × 500 m),
- 1966 Berlin: 8 m. (K-2 500 m).
Igrzyska olimpijskie
Wśród jego największych osiągnięć olimpijskich można wymienić brązowy medal zdobyty na igrzyskach olimpijskich w Rzymie w 1960 roku. Medal ten zdobył w konkurencji K-2 1000 m, razem z Władysławem Zielińskim. Na tych samych igrzyskach zajął również czwarte miejsce w wyścigu K-1 4 × 500 m, gdzie partnerami byli Władysław Zieliński, Ryszard Marchlik oraz Ryszard Skwarski. Kapłaniak zajął równie wysoko miejsca na igrzyskach w Melbourne (1956), plasując się na czwartej pozycji w jedynkach (1000 m) i w 1964 roku w K-2 na tym samym dystansie (razem z Władysławem Zielińskim).
Mistrzostwa Europy
Stefan Kapłaniak zdobył tytuł mistrza Europy w Duisburgu w 1959 roku w konkurencji K-1 500 m. Do jego największych osiągnięć w tej kategorii dołączyły:
- srebrny medal z 1961 roku w Poznaniu (K-2 500 m, w duecie z W. Zielińskim),
- brązowy medal zdobyty w 1957 roku w Gandawie (K-1 500 m),
- brązowy medal wywalczony w 1959 roku w Duisburgu (K-1 4 × 500 m, w składzie z K. Koszieras, R. Skwarski, W. Zieliński).
Ponadto, Kapłaniak pięciokrotnie dotarł do finałów mistrzostw Europy, osiągając między innymi:
- 1957 Gandawa: 4 m. (K-1 4 × 500 m),
- 1963 Jajce: 4 m. (K-2 500 m), 5 m. (K-1 4 × 500 m),
- 1965 Snagov: 5 m. (K-2 500 m), 5 m. (K-1 4 × 500 m).
Mistrzostwa Polski
Jego osiągnięcia na krajowym podwórku są imponujące, jako że był 30-krotnym mistrzem Polski w kajakarstwie od 1953 do 1968 roku. Do jego tytułów należą:
- K-1 500 m w latach 1954, 1955, 1956, 1957, 1958, 1959, 1961, 1964,
- K-2 500 m w 1962 i 1965,
- K-1 1000 m w latach 1956, 1957, 1958, 1959, 1961,
- K-2 1000 m w 1963,
- K-1 10 000 m w 1953,
- K-2 10 000 m w latach 1962 i 1963
Oprócz tego, wywalczył tytuł mistrza Polski w konkurencjach K-4, a także w kajakarstwie górskim, zdobywając tytuł mistrza w slalomie K-1 w 1953 roku.
Mistrzostwa Polski Juniorów
Jako junior zdobył tytuł Mistrza Polski po raz pierwszy w 1950 roku, co stanowiło istotny krok w jego karierze.
Inne osiągnięcia
W 1973 roku, Stefan Kapłaniak pokonał niezwykle ambitny odcinek, płynąc Dunajcem pod prąd z Nowego Sącza do Nowego Targu, co zajęło mu 5 dni i łącznie 118 kilometrów.
Odznaczenia
Stefan Kapłaniak otrzymał wiele wyróżnień za swoje osiągnięcia sportowe, w tym:
- Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski,
- odznakę „Mistrz Sportu”,
- odznakę „Zasłużony Mistrz Sportu”,
- medal za wybitne osiągnięcia sportowe.
Warto dodać, że jego kuzynem był Eugeniusz Kapłaniak.
Stefan Kapłaniak został pochowany 21 września 2021 na cmentarzu w Szczawnicy.
Przypisy
- Nie żyje Stefan Kapłaniak – kajakarz, medalista olimpijski z Rzymu – Ministerstwo Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Sportu – Portal Gov.pl [online], Ministerstwo Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Sportu [dostęp 09.08.2021 r.]
- Pożegnanie Eugeniusz Kapłaniaka
- informacja o pogrzebie
Pozostali ludzie w kategorii "Sport i rekreacja":
Grzegorz Sarata | Eugeniusz Kapłaniak | Bogusława Knapczyk | Kazimierz Wójcik (narciarz)Oceń: Stefan Kapłaniak