Willa „Holenderka” położona w malowniczej Szczawnicy jest jednym z cenniejszych zabytków tego regionu. Zlokalizowana przy placu Józefa Dietla 7, w wyjątkowy sposób dopełnia architekturę tego miejsca, tworząc wraz z willą Pod Bogarodzicą oraz Domem nad Zdrojami, zamknięcie placu od strony północnej.
Obiekt ten usytuowany jest tuż u wylotu ulicy Kowalczyk, co sprawia, że jest doskonałym punktem orientacyjnym dla odwiedzających. Warto również zwrócić uwagę, że w dobudowanej części, która znajduje się po północnej stronie willi, obecnie mieści się Muzeum Historii Uzdrowiska. Jest to miejsce, które gromadzi i prezentuje fascynujące eksponaty związane z tradycjami uzdrowiskowymi tego regionu.
Historia
Willa „Holenderka” w Szczawnicy to znakomity przykład architektury, która zachwyca swoją historią oraz konstrukcją. Budowla ta łączy w sobie elementy kamienne oraz tradycyjną dla regionu muru pruskiego.
Na parterze umieszczono jednoizbowe mieszkanie, które w swoim układzie miało alkowę oraz kuchnię, co zapewniało komfort mieszkańcom.
Z kolei na pierwszym piętrze znajdowało się trzy pokojowe mieszkanie, które oferowało balkon oraz przedpokój, dając dodatkową przestrzeń i charakterową estetykę.
Mieszkańcy i użytkownicy
Willa „Holenderka” w Szczawnicy ma bogatą historię, która sięga już 1896 roku, gdy w jej wnętrzu zaczęły funkcjonować biura Zakładu Zdrojowego. W tym okresie budynek zyskał znaczenie jako miejsce spotkań ludzi związanych z kurortem.
Warto wspomnieć, że od końca XIX wieku gościł tutaj uznanego lekarza z Krościenka nad Dunajcem, Rudolf Hammerschlag. Jego działalność medyczna przyciągała pacjentów, a po nim, aż do 1939 roku, pracował tutaj również jego syn, Roman Hammerschlag, kontynuując rodzinną tradycję.
Podczas II wojny światowej, w tej samej lokalizacji mieszkał sławny doktor, profesor Uniwersytetu Jagiellońskiego, Władysław Szumowski (1875–1945), który leczył mieszkańców Szczawnicy od początku XX wieku. Jego wpływ na lokalną społeczność był niezwykle istotny w trudnych czasach okupacji.
W latach 1970–1990, willa ta pełniła rolę biur Państwowego Biura Podróży Orbis. Kuracjusze, odwiedzający Szczawnicę, nabywali w tych biurach istotne usługi, takie jak bilety kolejowe, które były niezbędne do powrotu z tej urokliwej miejscowości.
Muzeum Historii Uzdrowiska
W bezpośrednim sąsiedztwie „Holenderki”, na wschodniej stronie ulicy Kowalczyk, jeszcze w połowie XX wieku znajdowały się stajnie oraz wozownie, które pełniły istotną rolę w funkcjonowaniu tego miejsca. W latach 60. XX wieku nastąpiły istotne zmiany, kiedy to na tym terenie zbudowano rozlewnię wody mineralnej „Szczawniczanka”, która obejmowała również zaplecze do składowania butelek i opakowań.
W okresie 2007–2008 rozlewnia została zlikwidowana, a w jej miejsce powstał nowy budynek, którego architektura nawiązuje do stylu „Holenderki”. Warto zaznaczyć, że na parterze tej nowej willi, w 2010 roku, uruchomiono Muzeum Historii Uzdrowiska. Muzeum to jest miejscem, które gromadzi eksponaty obrazujące historię uzdrowiska oraz jego znaczenie dla kuracjuszy. Przechowywane w nim pamiątki przybliżają gościom bogate tradycje, koloryt oraz specyfikę regionu.
W muzeum organizowane są także czasowe wystawy oraz różnorodne wydarzenia kulturalne, co czyni je dynamicznym miejscem spotkań ludzi zainteresowanych historią i kulturą uzdrowiskową. Dzięki temu, Muzeum Historii Uzdrowiska nie tylko chroni dziedzictwo, ale i aktywnie uczestniczy w życiu społeczności.
Thermaleo Sp. z o.o.
W nowoczesnym budynku zlokalizowanym nad muzeum, na pierwszym piętrze, usytuowane są biura Thermaleo Sp. z o.o., firmy zajmującej się administracją rewitalizacji Szczawnicy. Jest to spółka rodzinna, powołana do życia przez prawnuków hrabiego Adama Stadnickiego i formalnie zarejestrowana w 2004 roku.
Głównym celem działalności tej firmy jest stworzenie w Szczawnicy miejsca, które oferuje pełne spektrum zabiegów oraz komfortowe sanatoria. Ponadto, dąży ona do przygotowania rozbudowanego zaplecza infrastrukturalnego oraz wzbogacenia lokalnej oferty kulturalnej.
Na czoło firmy wysuwa się Krzysztof Mańkowski, który pełni funkcję prezesa zarządu. Jest on praprawnukiem hrabiego Stadnickiego, co dodaje wyjątkowego charakteru jej działalności, łącząc nowoczesność z historycznym dziedzictwem regionu.
Przypisy
- Strona internetowa spółki Thermaleo Sp. z o.o.. [dostęp 12.08.2012 r.]
- Węglarz 2011, s. 17.
- Węglarz 2011, s. 141–142.
Pozostałe obiekty w kategorii "Wille i dwory":
Willa „Pod Bogarodzicą” w Szczawnicy | Willa „Szwajcarka Górna” w Szczawnicy | Dwór Szalayów w Szczawnicy | Wille „Szalay” w Szczawnicy | Willa „Marta” w Szczawnicy | Sanatorium Świerki w Szczawnicy | Willa „Limba” w Szczawnicy | Willa „Nad Zdrojami” w Szczawnicy | Willa „Pałac” w Szczawnicy | Willa „Pod Modrzewiami” w Szczawnicy | Willa „Danusia” w Szczawnicy | Willa „Alma” w Szczawnicy | Dworek Gościnny w Szczawnicy | Wille „Palma” w Szczawnicy | Willa Wanda w Szczawnicy | Willa „Stara Kancelaria” w SzczawnicyOceń: Willa „Holenderka” w Szczawnicy